Antieke zakhorloges zijn lange tijd een belangrijk element geweest in de evolutie van tijdwaarneming en mode, en hun oorsprong gaat terug tot de 16e eeuw. Deze kleine, draagbare uurwerken, voor het eerst vervaardigd door Peter Henlein in 1510, brachten een revolutie teweeg in de persoonlijke tijdwaarneming door een compact alternatief te bieden voor de grotere, stationaire klokken uit die tijd. Zakhorloges werden aanvankelijk gedragen als hangers of aan kleding bevestigd, maar door de eeuwen heen evolueerden zakhorloges qua ontwerp en functionaliteit. Ze gingen over van de zware, trommelvormige 'klokhorloges' uit de 16e eeuw naar de meer verfijnde, ronde vormen die in de 17e eeuw netjes in vestzakken pasten. Deze transformatie werd gestimuleerd door vooruitgang in de horlogetechnologie, zoals de introductie van het cilinderechappement en later het hefboomechappement, waardoor de nauwkeurigheid aanzienlijk verbeterde. De American Watch Company, later bekend als Waltham, speelde een cruciale rol in de massaproductie van zakhorloges in de 19e eeuw, waardoor ze toegankelijker en betaalbaarder werden. Ondanks dat antieke zakhorloges in de 20e eeuw grotendeels zijn vervangen door polshorloges en digitale apparaten, blijven antieke zakhorloges zeer gewaardeerd door verzamelaars en liefhebbers vanwege hun historische betekenis, ingewikkelde vakmanschap en de elegantie die ze aan de horologische geschiedenis toevoegen.
Zakhorloges zijn een belangrijk onderdeel geweest van de moderne beschaving en ontwikkelingen in de horlogewereld.
Sinds de 16e eeuw zijn ze een integraal onderdeel van de mannenmode. Deze kleine, ronde uurwerken vertegenwoordigden draagbare klokken en waren een statussymbool totdat massaproductie gemakkelijk werd. ACHTERGROND:
Het eerste zakhorloge werd uitgevonden door Peter Henlein in 1510 in Neurenberg, Duitsland. De Italianen produceerden tegen het begin van de 16e eeuw klokken die klein genoeg waren om op de persoon te worden gedragen. Het eerste zakhorloge werd in 1510 uitgevonden door een Duitse horlogemaker genaamd Peter Henlein. Door gebruik te maken van de recente ontwikkelingen op het gebied van drijfveren kon Peter een kleiner horlogeontwerp creëren dat voorheen niet mogelijk was. Dit eerste model was veel kleiner dan alle andere uurwerken en compact genoeg om op 14 februari 2020 te worden gedragen.
De eerste uurwerken die werden gedragen, gemaakt in het 16e-eeuwse Europa, vormden een overgangsfase tussen klokken en horloges. Deze 'klokhorloges' werden aan kleding bevestigd of aan een ketting om de nek gedragen. Het waren zware trommelvormige koperen cilinders van enkele centimeters in diameter, gegraveerd en versierd. Ze hadden alleen een urenwijzer. De wijzerplaat was niet bedekt met glas, maar had meestal een scharnierend koperen deksel, vaak decoratief doorboord met grillwerk, zodat de tijd kon worden afgelezen zonder te openen. Het uurwerk was gemaakt van ijzer of staal en werd bij elkaar gehouden met taps toelopende pinnen en wiggen, totdat na 1550 schroeven begonnen te worden gebruikt.
Veel van de bewegingen bevatten slag- of alarmmechanismen. De vorm evolueerde later naar een ronde vorm; deze werden later Neurenberg-eieren genoemd. Nog later in de eeuw was er een trend naar ongebruikelijk gevormde horloges, en er werden klokhorloges gemaakt in de vorm van boeken, dieren, fruit, sterren, bloemen, insecten, kruisen en zelfs schedels (Doodshoofdhorloges).
De stijlen veranderden in de 17e eeuw en mannen begonnen horloges in zakken te dragen in plaats van als hangers (het dameshorloge bleef tot in de 20e eeuw een hanger). Er wordt gezegd dat dit gebeurde in 1675 toen Karel II van Engeland vesten introduceerde. Om in zakken te passen, evolueerde hun vorm naar de typische zakhorlogevorm, afgerond en afgeplat zonder scherpe randen. Vanaf ongeveer 1610 werd glas gebruikt om de wijzerplaat te bedekken. Er werden horlogehangers gebruikt, de naam komt van het Duitse woord fuppe, een klein zakje. Het horloge werd opgewonden en ook ingesteld door de achterkant te openen en een sleutel in een vierkante as te steken en deze te draaien.
Tot de tweede helft van de 18e eeuw waren horloges luxeartikelen; Als indicatie van hoe hoog ze werden gewaardeerd, bevatten Engelse kranten uit de 18e eeuw vaak advertenties waarin beloningen van tussen de één en vijf guineas werden aangeboden, louter voor informatie die zou kunnen leiden tot het terugvinden van gestolen horloges. Tegen het einde van de 18e eeuw werden horloges (hoewel nog steeds grotendeels met de hand gemaakt) steeds gebruikelijker; Er werden speciale goedkope horloges gemaakt voor de verkoop aan zeelieden, met ruwe maar kleurrijke schilderijen van maritieme taferelen op de wijzerplaten.
Tot de jaren 1720 waren vrijwel alle uurwerken gebaseerd op het spillegang, dat in de 14e eeuw voor grote openbare klokken was ontwikkeld. Dit type echappement bracht een hoge mate van wrijving met zich mee en bevatte geen enkele vorm van juwelen om de contactoppervlakken tegen slijtage te beschermen. Als gevolg hiervan kon een bermwacht zelden een hoge nauwkeurigheidsnorm bereiken. (Overlevende exemplaren lopen meestal erg snel en winnen vaak een uur per dag of meer.) De eerste veelgebruikte verbetering was het cilinderechappement, ontwikkeld door de abbé de Hautefeuille in het begin van de 18e eeuw en toegepast door de Engelse maker George Graham. Vervolgens werd tegen het einde van de 18e eeuw het hefboomechappement (uitgevonden door Thomas Mudge in 1755) in beperkte productie gebracht door een handvol makers, waaronder Josiah Emery (een Zwitser gevestigd in Londen) en Abraham-Louis Breguet. Hiermee kon een huishoudelijk horloge de tijd tot op een minuut per dag bijhouden. Horloges met hefboom werden gebruikelijk na ongeveer 1820, en dit type wordt nog steeds gebruikt in de meeste mechanische horloges.
In 1857 introduceerde de American Watch Company in Waltham, Massachusetts het Waltham Model 57, de eerste die verwisselbare onderdelen gebruikte. Hierdoor werden de productie- en reparatiekosten verlaagd. De meeste zakhorloges van Model 57 waren gemaakt van muntzilver ("one nine fine"), een 90% pure zilverlegering die gewoonlijk wordt gebruikt in dollarmunten, iets minder puur dan het Britse (92,5%) sterlingzilver, die beide de hogere zuiverheid vermeden. van andere soorten zilver om circulerende munten en andere gebruiksvoorwerpen van zilver langer mee te laten gaan bij intensief gebruik.
De horlogeproductie werd gestroomlijnd;
de familie Japy uit Schaffhausen, Zwitserland, liep hierin voorop, en kort daarna ontwikkelde de pasgeboren Amerikaanse horloge-industrie veel nieuwe machines, zodat tegen 1865 de American Watch Company (later bekend als Waltham) elk meer dan 50.000 betrouwbare horloges kon produceren. jaar. Deze ontwikkeling verdreef de Zwitsers uit hun dominante positie aan de goedkopere kant van de markt, waardoor ze gedwongen werden de kwaliteit van hun producten te verhogen en zichzelf te profileren als de leiders op het gebied van precisie en nauwkeurigheid. METHODOLOGIE :
Zakhorloges hebben vijf primaire mechanische componenten: een drijfveer, een tandwieltrein, een balanswiel, een echappementmechanisme en een wijzerplaat.
De veer wordt samengedrukt wanneer een zakhorloge wordt opgewonden, en de geproduceerde mechanische energie wordt gebruikt om het horloge van stroom te voorzien 21 oktober 2015. De werkelijke waarde van een zakhorloge hangt van een aantal factoren af. Leeftijd, zeldzaamheid en merk hebben allemaal invloed op de verkoopprijs. In de eerste plaats zal de merknaam het grootste deel van de waarde van het horloge vertegenwoordigen; goede zakhorlogemerken kunnen voor enkele duizenden ponden worden verkocht. RESULTATEN:
Gedurende zo'n 400 jaar was het zakhorloge het populairste draagbare uurwerk, dat pas in de 20e eeuw werd overtroffen door het polshorloge.
Vanaf de 16e eeuw werd het zakhorloge een essentieel accessoire voor mannen, omdat het zowel praktisch als modieus was door de ontwikkeling van elegante ontwerpen. Traditioneel wordt het zakhorloge aan een ketting bevestigd, waardoor de klok als ketting of aan een kledingstuk kan worden gedragen. Terwijl Europa al sinds de 16e eeuw produceert, werden de eerste Amerikaanse zakhorloges pas in de 19e eeuw geproduceerd. Ondanks de langzame vooruitgang in de Verenigde Staten was de Waltham Watch Company uit Massachusetts de eerste die zakhorloges met verwisselbare onderdelen ontwikkelde, waardoor zowel het fabricageproces werd versneld als de kosten werden verlaagd. Waltham-zakhorloges zijn nog steeds zeer begeerd door horlogeliefhebbers, waarvan er vele worden verkocht door dealers en op veilingen. CONCLUSIE :
Zakhorloges zijn tegenwoordig ongebruikelijk en zijn vervangen door polshorloges en smartphones. Tot het begin van de 20e eeuw bleef het zakhorloge echter overheersend voor mannen, waarbij het polshorloge als vrouwelijk en onmannelijk werd beschouwd. In de herenmode werden zakhorloges rond de tijd van de Eerste Wereldoorlog vervangen door polshorloges, toen officieren in het veld begonnen te beseffen dat een horloge dat om de pols werd gedragen gemakkelijker toegankelijk was dan een horloge dat in een zak werd bewaard. Een horloge met een overgangsontwerp, dat kenmerken van zakhorloges en moderne polshorloges combineert, werd een "loopgraafhorloge" of "polsbandje" genoemd. De nauwkeurigere zakhorloges werden nog steeds op grote schaal gebruikt bij de spoorwegen, ook al daalde hun populariteit elders.
Aan het wijdverbreide gebruik van zakhorloges in een professionele omgeving kwam uiteindelijk rond 1943 een einde. De Royal Navy van het Britse leger verdeelde onder hun matrozen Waltham-zakhorloges, dit waren uurwerken met negen juwelen, met zwarte wijzerplaten en cijfers bedekt met radium. voor zichtbaarheid in het donker, in afwachting van de uiteindelijke invasie van D-Day. Eind jaren zeventig en tachtig keerden driedelige herenpakken een paar jaar terug naar de mode, en dit leidde tot een kleine heropleving van de zakhorloges, aangezien sommige mannen de vestzak feitelijk voor het oorspronkelijke doel gebruikten. Sindsdien blijven sommige horlogebedrijven zakhorloges maken. Omdat vesten (in de VS) al lang uit de mode zijn geraakt als onderdeel van formele zakelijke kleding, is de enige beschikbare plek om een horloge te dragen de broekzak. De recentere opkomst van mobiele telefoons en andere gadgets die om het middel worden gedragen, heeft de aantrekkingskracht van het meenemen van een extra item op dezelfde locatie verminderd, vooral omdat dergelijke gadgets in zakformaat zelf meestal een tijdwaarnemingsfunctie hebben.
In sommige landen wordt traditioneel een zakhorloge met gouden behuizing aan een werknemer gegeven als hij of zij met pensioen gaat. Het zakhorloge heeft weer populariteit gewonnen in de steampunk-subculturele beweging die de kunst en mode van het Victoriaanse tijdperk omarmde, waarin zakhorloges bijna alomtegenwoordig waren.
BIBLIOGRAFIE:
Milham, Willis I (1945), Tijd en tijdwaarnemers, New York: MacMillan, ISBN 0-7808-0008-7.
